(News.oto-hui.com) – Xe hơi là một phương tiện hữu dụng nhưng cũng là một trong những nguồn gây ô nhiễm không khí chủ yếu. Để góp phần làm giảm lượng khí thải độc hại, các nhà sản xuất ô tô đã chế tạo ra bộ xúc tác khí thải (catalytic converter) và đang được sử dụng rộng rãi trên các loại xe hơi ngày nay.
1. Nhiệm vụ của bộ xúc tác khí thải.
Bộ xúc tác khí thải có nhiệm vụ làm giảm các hợp chất độc hại trong khí thải như: HC-hydrocacbon, CO và NOx. Bộ xúc tác thường khá bền trong quá trình sử dụng. Tuy nhiên, nếu bị hư hỏng thì nó sẽ gây ra các vấn đề liên quan đến hiệu suất động cơ như: mất lửa hay hỗn hợp hòa khí giàu. Các vấn đề với bộ xúc tác khí thải thường khó để chẩn đoán nhưng bạn vẫn có thể kiểm tra nó bằng một vài công cụ đặc biệt nhưng không đắt tiền.
+ Vị trí của bộ xúc tác khí thải thường là nằm giữa cổ góp xả và bộ giảm thanh trên đường ống xả. Phụ thuộc vào hãng xe mà vị trí có thể khác nhau, vì thế mà bạn nên tham khảo sổ tay hướng dẫn sử dụng của xe.
2. Các dấu hiệu nhận biết bộ xúc tác khí thải bị hư hỏng.
+ Động cơ bị giảm công suất.
+ Xe bị chết máy khi đang chạy cầm chừng.
+ Bạn sẽ ngửi thấy mùi trứng thối quanh xe.
+ Bạn sẽ nghe thấy tiếng lộp độp bên dưới xe.
Các dấu hiệu này sẽ xuất hiện khi bộ xúc tác bị giảm hiệu suất làm việc do các thành phần bên trong bị hư hại hoặc bộ xúc tác bị tắc nghẽn.
3. Kiểm tra bộ xúc tác khí thải.
Bộ xúc tác khí thải bị tắc nghẽn.
Nếu bộ xúc tác khí thải bị tắc nghẽn thì công suất của động cơ sẽ giảm xuống do dòng khí xả lưu thông chậm và bị dội ngược vào buồng đốt, làm cho quá trình cháy không hiệu quả. Để kiểm tra, bạn cần nới lỏng bộ xúc tác ra khỏi đường ống xả hoặc cổ góp xả. Nếu thấy công suất động cơ tăng lên lại thì đúng là bộ xúc tác đã bị kẹt.
+ Ngoài ra, bạn cũng có thể dùng búa cao su để kiểm tra xem các thành phần bên trong bộ xúc tác khí thải có bị bong tróc không. Dùng búa gõ nhẹ lên bộ xúc tác, nếu thấy có sự dịch chuyển bên trong hay các tiếng kêu thì có thể bộ xúc tác sẽ cần phải thay thế.
Kiểm tra nhiệt độ bộ xúc tác khí thải.
Ngay khi bộ xúc tác khí thải bị hư hỏng hay giảm hiệu suất thì hệ thống máy tính sẽ ghi lại lỗi này và kích hoạt đèn “check engine”. Nếu thấy đèn này bật sáng bạn nên kiểm tra mã lỗi ngay, nếu đúng là do bộ xúc tác khí thải thì sẽ có các mã lỗi từ P0420-P0424.
Bạn có thể kiểm tra bộ xúc tác khí thải với một nhiệt kế điện tử qua các bước dưới đây:
+ Khởi động xe và để động cơ chạy khoảng 20 phút cho đến khi đạt nhiệt độ hoạt động.
+ Đậu xe trên nền phẳng, nếu muốn nâng xe lên thì hãy chú ý sử dụng con đội chết để kê bên dưới xe.
+ Dùng nhiệt kế đo nhiệt độ phía trước bộ xúc tác và ghi lại kết quả.
+ Đo nhiệt độ phía sau bộ xúc tác khí thải và ghi lại kết quả.
Nếu bộ xúc tác không hoạt động thì nhiệt độ phía trước sẽ bằng hoặc cao hơn phía sau. Còn nếu bộ xúc tác còn tốt, nhiệt độ phía sau sẽ cao hơn phía trước khoảng 20 độ.
4. Bảo vệ bộ xúc tác khí thải.
Bạn có thể đảm bảo cho bộ xúc tác khí thải hoạt động tốt và kéo dài tuổi thọ bằng cách thực hiện theo các chú ý dưới đây:
+ Thay thế bugi khi chúng bị bám muội than hay bị ăn mòn các điện cực.
+ Sửa chữa các vấn đề liên quan đến hệ thống đánh lửa.
+ Sử dụng loại dầu bôi trơn và nhiên liệu phù hợp với động cơ để tránh hiện tượng tạo muội than bám trong xilanh cũng như xung quanh các xupap. Điều này sẽ ngăn không cho dầu bôi trơn bị đốt cháy trong buồng đốt.
+ Sửa chữa hư hỏng của ron nắp máy để không cho dầu và nước làm mát lọt vào buồng đốt.
+ Không được lái xe khi có xilanh mất lửa, điều này sẽ làm cho nhiên liệu chưa được đốt cháy đi qua bộ xúc tác.
Thanh Nam
Bài viết liên quan:
- Hệ thống tuần hoàn khí thải EGR hoạt động như thế nào?
- Bộ trung hòa khí thải trên ô tô (Catalytic Convert)
- Dung dịch AdBlue – Giải pháp hữu hiệu để xử lý khí thải