(News.oto-hui.com) – Ở nhiều quốc gia mà xe điện phát triển hơn Việt Nam, nhân lực phục vụ ngành bảo dưỡng, sửa chữa cũng đang thiếu hụt nghiêm trọng.
Tình hình trên thế giới
Theo số liệu được Viện Công nghiệp Ô tô Anh (IMI) công bố năm 2023, 20% số kỹ thuật viên ô tô ở Anh đã được đào tạo về xe điện, nhưng chỉ 1% đủ khả năng làm nhiều công việc hơn bảo trì định kỳ.
Cục Thống kê Lao động Mỹ dự báo đến năm 2031, quốc gia này cần 80.000 kỹ thuật viên sửa xe điện hoặc lắp đặt bộ sạc xe điện. Phòng Thương mại Ô tô bang Victoria (Australia) cũng dự kiến cần 9.000 thợ kỹ thuật ô tô điện vào năm 2030.
Trong khi đó, Hiệp hội Xe điện Thái Lan (EVAT) cho biết, đất nước này đang gặp khó khăn để lấp đầy hơn 53.000 vị trí việc làm trong lĩnh vực xe điện.
Năng lực cần có của một thợ sửa chữa xe điện
PGS. TS Đàm Hoàng Phúc, Giám đốc Chương trình đào tạo kỹ thuật ô tô (Đại học Bách khoa Hà Nội) cho biết, tại Việt Nam, ngành ô tô của trường đại học chỉ có hai chương trình đào tạo tiêu chuẩn là công nghệ ô tô và kỹ thuật ô tô. Những khóa học về ô tô điện mới chỉ ở mức thí điểm.
Hiện chưa có chương trình đào tạo riêng dành cho loại phương tiện này. Tùy từng trường sẽ có cách cho sinh viên tiếp cận ô tô điện khác nhau. Ví dụ Đại học Bách khoa Hà Nội bổ sung nội dung xe điện vào các môn học chính thức, tổ chức các hoạt động ngoại khóa, dự án nghiên cứu về loại xe này để sinh viên tham gia.
Theo TS Phúc, để sửa chữa xe điện, thợ kỹ thuật cần được đào tạo chuyên sâu các kiến thức cơ bản và cốt lõi của ô tô, thay vì chỉ học những kỹ năng sửa từng bộ phận theo kiểu “cầm tay chỉ việc”. Chỉ khi nắm rõ bản chất vấn đề và có tư duy logic tổng thể, mới có thể bảo dưỡng, sửa chữa hay xử lý được các phần mềm, công nghệ mới vốn liên tục được cập nhật, nâng cấp trên xe điện.
“Các nguyên tắc an toàn khi làm việc với ô tô điện có nhiều khác biệt so với xe động cơ đốt trong, đặc biệt là hệ thống điện áp cao. Nếu không tuân thủ đúng và đủ, không chỉ người sử dụng xe mà chính thợ sửa chữa cũng sẽ gặp nguy hiểm”, ông Phúc nói.
Theo ông, với việc ô tô điện đang phát triển nhanh chóng tại Việt Nam, lĩnh vực này mang đến nhiều cơ hội nghề nghiệp và thăng tiến từ khâu thiết kế, sản xuất cho tới các hoạt động dịch vụ bảo dưỡng và sửa chữa. Những năm gần đây, không ít cử nhân kỹ thuật ô tô có chuyên môn về xe điện hóa đã sớm tạo dựng được vị thế nhất định tại các công ty ô tô lớn như Toyota hay VinFast.
Tại những quốc gia có tỷ lệ phổ cập xe điện cao, nhiều xưởng sửa chữa truyền thống đang gặp khó khăn vì vắng khách. Do cấu tạo đơn giản, chi phí bảo dưỡng thấp hơn xe xăng, nguồn thu từ các dịch vụ cho xe điện không đủ bù đắp số tiền đào tạo và mua trang thiết bị mà gara bỏ ra.
Đơn cử Hàn Quốc, Viện Công nghệ ô tô của nước này cho biết, trong quá trình chuyển đổi sang xe điện, nhu cầu sửa chữa giảm khoảng 30%. Số lượng gara sửa chữa, bảo dưỡng ô tô giảm gần 25% trong 13 năm qua.
Theo Xe Giao Thông
