Tiến Lợi - Tổng hợp

NVH – Noise, Vibration and Harshness trên ô tô là gì? Phần 3: Cách ngăn chặn sự lan truyền của rung ồn

(News.oto-hui.com) – Hai phần trước, ta đã tìm hiểu về nguyên nhân và hiện tượng của rung ồn, cũng như nguồn gây rung ồn trên xe. Vậy cách truyền rung động như thế nào và làm sao để ngăn chặn rung ồn truyền đi, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu trong phần 3 của series về NVH.

Xem thêm 2 phần trước từ OH:

1. Cách rung động lan truyền từ nguồn:

Hầu hết rung động bắt nguồn từ những bộ phận cơ khí lớn của ô tô như động cơ, ly hợp, hộp số, bánh xe,… rồi từ đó được truyền đi nhờ các chi tiết cơ khí được bắt cùng. Tiếp đến rung động lớn lên nhờ cộng hưởng với những chi tiết khác của xe từ đó tạo ra cảm giác khó chịu cho người lái.

NVH

Vì vậy, muốn giảm thiểu tác động của NVH lên người lái, ta có một vài giải pháp như:

  • Khử lực rung;
  • Chặn cộng hưởng;
  • Chặn việc truyền;
  • Ngăn chặn tiếng ồn phát ra từ nguồn.

Có thể ngăn chặn rung động hoặc tiếng ồn bằng cách tháo bất kỳ chi tiết nào của đường truyền. Cách có hiệu quả nhất để ngăn chặn rung động và tiếng ồn là khử lực rung. Tuy nhiên, rất khó khử hoàn toàn được lực này do cấu tạo của xe. Vì vậy, dưới đây là các phương pháp để ngăn chặn rung động và tiếng ồn chủ yếu được dùng cho các xe, như ngăn chặn cộng hưởng, chặn việc truyền, và cách li rung động và tiếng ồn.

2. Cách ngăn chặn NVH:

a. Cách ly rung động:

  • Bộ giảm chấn dạng khối là một vật nặng gắn vào phần rung động để dịch chuyển điểm cộng hưởng bằng cách giảm tần số riêng. Bằng phương pháp này, rung động và tiếng ồn được chuyển ra ngoài phạm vi chạy xe bình thường, dẫn đến mức rung động và tiếng ồn thấp hơn.
Bộ phận giảm chấn dạng khối
Bộ phận giảm chấn dạng khối
  • Bộ giảm chấn động lực là một vật nặng và một lò xo được gắn vào phần rung, nó chia một tần số riêng thành hai tần số riêng nhỏ hơn. Bằng phương pháp này, điểm cộng hưởng được dịch chuyển dẫn đến mức rung động và tiếng ồn thấp hơn.
Bộ phận giảm chấn động lực
Bộ phận giảm chấn động lực

Hai bộ giảm chấn trên cùng sử dụng công thức mối liên hệ giữa bộ giảm chấn dạng khối và tần số riêng:

Từ công thức trên rút ra những kết luận:

  • Nếu trọng lượng tăng lên, tần số riêng sẽ được đặt thấp hơn;
  • Nếu trọng lượng giảm đi, tần số riêng sẽ được đặt cao hơn;
  • Nếu hằng số lò xo tăng lên, tần số riêng sẽ được đặt thấp hơn;
  • Nếu hằng số lò xo giảm đi, tần số riêng sẽ được đặt cao hơn.

b. Cách âm:

Sử dụng tấm cao su tách rung động để giảm rung động ở các khớp nối của các giá đỡ động cơ, các giá đỡ thân xe, và bạc lót của hệ thống treo, v.v… Các đặc điểm cần thiết của tấm cao su tách rung động là:

  • Lực giảm chấn lớn: Làm giảm rung động lớn ở các tần số thấp hơn như rung động khi động cơ quay khởi động;
  • Hằng số đàn hồi nhỏ: Làm giảm rung động nhỏ ở các tần số thấp hơn như rung động khi động cơ chạy không tải.
Vòng đệm cao su tách rung động trên hệ thống treo (10, 11)
Vòng đệm cao su tách rung động trên hệ thống treo (10, 11)

Lực giảm chấn tỉ lệ nghịch với hằng số lò xo, như vậy cả hai yêu cầu này rất khó cùng tồn tại. Trong các ứng dụng thực tế, cần phải lưu ý các đặc điểm này khi lựa chọn hình dạng và vật liệu thích hợp. Vì vậy có nhiều loại thiết kế các giá đỡ động cơ, như giá đỡ kiểu xi lanh có rãnh cắt bên trong, và một hộp cao su được nạp đầy chất lỏng. Tất cả cùng với một mục đích là tách rung động ra khỏi giá đỡ hoặc các chi tiết lân cận.

Tấm cách âm cũng có thể sử dụng để chặn âm thanh (rung động của không khí). Trong trường hợp này, âm thanh có âm giai cao dễ bị chặn hơn. Để tăng hiệu quả cách âm của tấm cách âm, có các phương pháp như làm cho tấm này nặng hơn, bằng cách làm thành tấm hai lớp, hoặc nhồi vật liệu hấp thu âm thanh giữa hai tấm này. Sự có mặt của các lỗ hoặc khe hở trong các tấm sẽ giảm mạnh hiệu quả cách âm. Do đó cần phải kiểm tra bất kỳ vòng đệm nào bị mất.

Tấm cách âm trên nắp capo
Tấm cách âm trên nắp capo

Cách thứ 3 để cách âm đó là sử dụng vật liệu hấp thu âm thanh, có nghĩa là làm giảm mức áp suất của âm thanh bằng cách hấp thu rung động trong không khí để ngăn chặn sự lan rộng của chúng. Các vật liệu hấp thu âm thanh là các chất xốp và có độ thấm cao: Sợi thủy tinh, phớt, bọt nhựa Polyuretan.

Vật liệu hấp thụ âm thanh
Vật liệu hấp thụ âm thanh

Nói chung các vật liệu hấp thu âm thanh có thể hấp thu âm thanh có tần số cao một cách dễ dàng. Đối với âm thanh có tần số thấp hơn thì các vật liệu dầy hơn sẽ có hiệu quả hơn. Việc chọn đúng vật liệu và sử dụng thích hợp để hấp thu tiếng ồn có hiệu quả cũng quan trọng.


Xem thêm các bài viết:

Advertisement

Advertisement

Thông Tin Cá Nhân

NamNữ

Trình Độ Học Vấn

Thông tin chung

Kỹ thuật viên sửa chữa chungKỹ thuật viên sơnKỹ thuật viên đồngKỹ thuật viên điệnChăm sóc, làm đẹp, Detailing ô tôCố vấn dịch vụBán hàng (Sales)Nhân viên phụ tùngThiết kếMarketingKiểm soát chất lượng (PDI)Quản đốc xưởngTrưởng/phó phòng dịch vụTrưởng/phó phòng kinh doanhTrưởng/phó phòng kỹ thuậtGiám đốc điều hànhChưa có kinh nghiệmKhác