Bộ GTVT vừa ban hành Thông tư số 03/2018/TT-BGTVT hướng dẫn thực hiện Nghị định 116 quy định về kiểm tra ôtô nhập khẩu.
Ô tô nhập khẩu sẽ phải có giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại mới được thông quan
Bộ GTVT vừa ban hành Thông tư số 03/2018/TT-BGTVT hướng dẫn thực hiện Nghị định 116 quy định về kiểm tra ô tô nhập khẩu. Theo Ban soạn thảo, thông tư hướng dẫn đã bám sát các nội dung của nghị định và cụ thể hóa nhiều vấn đề mà các doanh nghiệp còn băn khoăn trong thời gian qua.
Thế nào là cơ quan có thẩm quyền?
Một nội dung mà nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực nhập khẩu ô tô thời gian qua liên tiếp kiến nghị và kêu khó là quy định khi tiến hành việc kiểm tra, thử nghiệm xe, doanh nghiệp nhập khẩu ô tô phải cung cấp cho cơ quan quản lý chất lượng bản sao giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô nhập khẩu được cấp bởi cơ quan, tổ chức có thẩm quyền nước ngoài.
Về nội dung này, Thông tư số 03 quy định, khi kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường, doanh nghiệp nhập khẩu ô tô phải cung cấp bản sao giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô nhập khẩu được cấp bởi cơ quan, tổ chức có thẩm quyền nước ngoài. Đây là giấy chứng nhận về chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với kiểu loại ô tô hoặc gồm giấy chứng nhận về chất lượng an toàn kỹ thuật đối với kiểu loại ô tô và giấy chứng nhận về bảo vệ môi trường đối với kiểu loại ô tô hoặc kiểu loại động cơ.
Trong phần giải thích từ ngữ, cụm từ “Cơ quan, tổ chức có thẩm quyền nước ngoài” được hiểu là cơ quan tổ chức theo quy định của pháp luật được nước ngoài chấp thuận, thừa nhận, công nhận có chức năng phát hành: Giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô; tài liệu về kết quả đánh giá điều kiện đảm bảo chất lượng của doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô nước ngoài đối với nhà máy sản xuất ra kiểu loại ô tô nhập khẩu; giấy chứng nhận đăng ký lưu hành hoặc các loại giấy tờ có giá trị pháp lý tương đương.
Trao đổi với phóng viên về tính khả thi của quy định này, ông Trần Quang Hà, Phó vụ trưởng Vụ KHCN (Bộ GTVT), thành viên Ban soạn thảo thông tư cho biết, quy định này đã giải thích rõ hơn về các cơ quan, tổ chức được cấp loại giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại và các loại giấy chứng nhận doanh nghiệp cần phải cung cấp.
Theo đó, để phù hợp với thực tế, có một số quốc gia cấp loại giấy gộp cả 2 vấn đề là “Chứng nhận về chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường” giống như tại Việt Nam nhưng cũng có nhiều nước tách thành 2 loại giấy: “Chứng nhận về chất lượng an toàn kỹ thuật” và “Chứng nhận về môi trường”. Việc chấp nhận các hình thức giấy chứng nhận khác nhau sẽ phù hợp với tình hình thực tế của việc cấp giấy chứng nhận ở các quốc gia khác nhau.
Trả lời câu hỏi, ngoài các cơ quan, tổ chức Nhà nước thì giấy chứng nhận của các tổ chức độc lập quốc tế về an toàn kỹ thuật phương tiện có được công nhận khi kiểm tra tại Việt Nam hay không? Ông Hà cho biết, việc cấp loại giấy này không chỉ được hiểu là các cơ quan quản lý an toàn kỹ thuật phương tiện tại các quốc gia mà cả các tổ chức độc lập quốc tế cũng có thể tự đánh giá và cấp chứng nhận. “Theo tôi được biết, quy định về loại giấy chứng nhận kiểu loại hiện nay đều được các nước châu Âu thực hiện”, ông Hà nói.
Trao đổi với phóng viên về vấn đề này, ông Phạm Anh Tuấn, Trưởng Tiểu ban chính sách Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam cho biết, thực tế hiện nay chỉ các nước châu Âu có quy định về việc cấp giấy chứng nhận kiểu loại nhưng với những mẫu xe được thiết kế phù hợp, với các thị trường châu Á thì không thể lấy giấy chứng nhận theo các tiêu chuẩn của châu Âu. Với quy định trên nhiều khả năng các doanh nghiệp sẽ phải có sự vận động đối với các quốc gia trong khu vực để họ ban hành quy định về việc cấp loại giấy này.
Cũng theo quy định tại Thông tư, khi kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường, doanh nghiệp nhập khẩu ô tô chưa qua sử dụng còn phải nộp một số hồ sơ như: Bản đăng ký kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường ô tô nhập khẩu; Bản sao chứng nhận kiểu loại linh kiện của lốp, gương chiếu hậu, đèn chiếu sáng phía trước, kính được cấp bởi cơ quan, tổ chức có thẩm quyền; Bản chính phiếu kiểm tra chất lượng xuất xưởng của doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô nước ngoài cấp cho từng loại ô tô… Theo nhiều hãng xe, đây là một quy định hoàn toàn mới.
Kiểm tra theo lô, cắt giảm nhiều thủ tục
Đây là một nội dung tại Nghị định 116 cũng được nhiều doanh nghiệp nhập khẩu ô tô có nhiều kiến nghị. Tuy nhiên, theo ông Trần Quang Hà, Thông tư 03 vẫn bám sát nội dung của nghị định. Việc kiểm tra theo lô đã được giải thích rõ là sẽ kiểm tra mẫu theo từng lô xe nhập về chứ không phải là kiểm tra lô theo 6 tháng như cách mà một số doanh nghiệp đang hiểu như là quy định đối với doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp trong nước. Như vậy, có thể hiểu, cứ một lô xe 100 chiếc hay 1 nghìn chiếc khi về Việt Nam thì sẽ được kiểm tra ngẫu nhiên một mẫu xe.
Cơ quan kiểm tra sẽ lấy ngẫu nhiên 1 hoặc 2 xe mẫu (trong trường hợp doanh nghiệp có yêu cầu dùng một mẫu để thử nghiệm an toàn và dùng 1 mẫu để thử nghiệm khí thải) đại diện cho từng kiểu loại ô tô trong lô xe nhập khẩu đã được kiểm tra để doanh nghiệp nhập khẩu tự đưa xe đến các cơ sở thử nghiệm. Tại đây, xe sẽ được thử nghiệm về khí thải và chất lượng an toàn kỹ thuật. Kết quả thử nghiệm là căn cứ để cơ quan kiểm tra cấp chứng chỉ chất lượng.
Đối với xe nhập khẩu đã qua sử dụng phải được kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với từng xe theo quy định.
Cũng theo ông Hà, thông tư lần này đã cắt giảm nhiều thủ tục trong việc kiểm tra an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường.
