Cũng gần sắp đến kì tuyển sinh Đại Học ở Việt Nam rồi. Có lẽ rất nhiều em bở ngỡ, đắn đo không biết mình phải lựa chọn lĩnh vực nào để trang bị cho mình kiến thức, kỹ năng để làm hành trang sau này bước vào đời. Cũng dễ hiểu, bấy lâu nay các em không được tự do tư duy, tự do trong cách biểu đạt, tự do thể hiện kỹ năng yêu thích… Các em như những cỗ máy giống nhau để hòng cố gắng dành những điểm 9, điểm 10. Để rồi, khi đứng trước sự lựa chọn của cuộc đời, các em không biết mình là ai, và lối đi nào là phù hợp cho bản thân mình. Học ngành kỹ thuật ô tô đâu chỉ mặc định sửa chữa, còn nhiều hướng đi hơn thế.
Là lớp đàn anh, tôi đã từng như các em, tôi nghĩ thực trạng xã hội nó vậy thì mình cũng phải có trách nhiệm để góp phần chỉ đúng đường cho các em đi. Để các em đỡ phải tốn thời gian nhận ra mình lựa chọn sai.
Tôi chọn học ngành kỹ thuật ô tô, nên tôi nói về ngành này.
Ô tô, là một ngành học nói khó cũng đúng mà dễ cũng chẳng sai. Bởi vì:
– Nếu nghiên cứu hàn lâm về ô tô thì đòi hỏi phải trang bị một khối lượng kiến thức khổng lồ dàn trãi nhiều ngành khoa học: Nhiệt, Cơ, Dao động, Thủy lực, Điện tử…, rất nhiều, nhưng thực tế những kiến thức hàn lâm ấy ở đất nước này thì chỉ có thể phát huy ở …trường học, mà phát huy rất khiêm tốn (bằng chứng là chả có một báo cáo khoa học nào ra hồn về lĩnh vực này suốt bao năm, có chăng chỉ là những báo cáo ở ngành hẹp liên quan). Rất ít ai nghiên cứu hàn lâm về ô tô mà bước ra thực tế làm nghề này, chỉ một số ít người vừa hàn lâm vừa thực tiễn như Thầy Dũng, Thầy Ân, Thầy Vỵ…
– Vì thế những con người này luôn được các anh em làm nghề tôn làm sư tổ của nghề ô tô tại Việt nam. Hầu hết, các kiến thức học ở trường đại học đều ít hoặc không thể phát huy khi đem ra thực tiễn. Tôi nói điều này, chắc các bạn sinh viên, giảng viên đang tham gia vào ngành ô tô cho rằng tôi phiến diện, nhưng thực tế xã hội đã phản ánh đúng điều đó. Những người có kỹ năng tốt nhất trong lĩnh vực ô tô ở Việt Nam đa phần không phải là những người được trang bị kiến thức đại học chuyên ngành.
– Nếu chỉ xem ô tô là một nghề sửa chữa thì nó là nghề dễ, chỉ cần trang bị cho mình một lượng kiến thức vừa đủ (background) để hình có kỹ năng phân tích vấn đề, các kỹ năng còn lại mang tính lặp đi, lặp lại ngày này qua ngày khác thì nó sẽ trở thành kỹ xảo và một khi bạn có kỹ xảo trong lĩnh vực này thì bạn sẽ trở thành người thợ giỏi, cực giỏi.
– Năm năm học về công nghệ ô tô ở trường ĐH, nếu các bạn chịu khó lật khung chương trình ra xem, có bao nhiêu học phần, bao nhiêu môn học luyện cho bạn kỹ năng về nghề? Chắc là không quá 5 môn. Và thời gian còn lại các bạn phải học mớ lý thuyết nhàm chán trong đó có cả Mác – Lenin, chính trị….và vì thế khi ra trường, vị trí phù hợp với các bạn là “Cố vấn dịch vụ”, “Nhân viên bảo hiểm” nơi yêu cầu kỹ năng…giao tiếp.
Thực tế chứng minh, những bạn học cực giỏi, rất giỏi ở trường đại học thì hầu như ít có thể có kỹ năng tốt trong lĩnh vực này. Ngược lại những “thằng” hay phá phách, nghịch ngợm thi lại dễ thành công trong nghề.
Những năm gần đây, các trường nghề, các trung tâm đào tạo với sự đầu tư cực lớn về thiết bị máy móc, đào tạo theo hướng module. Thời lượng rèn luyện kỹ năng rất nhiều, gắn liền thực tiễn đã dần cho ra đời một lớp người làm nghề vừa có kiến thức, vừa có kỹ năng tốt, đáp ứng phần nào nhu cầu của xã hội. Và đây mới là những nơi thực sự cần thiết để làm thay đổi tình trạng “thừa thầy, thiếu thợ” bấy lâu nay. Nhìn ra các nước, trong lĩnh vực ô tô, họ thậm chí có những trung tâm đào tạo quốc gia chuyên đào tạo nghề ô tô (không đào tạo đại học). Và họ thật sự rất thành công trong việc thúc đẩy nền công nghiệp ô tô ở nước họ nhờ những trung tâm thế này.
Việt Nam, tuy đi sau nhưng cũng theo hướng ấy, đã có những trung tâm quốc gia đặt ở Sài Gòn, Vĩnh Long, Vinh, Hà Nội…, những nơi này sẽ nhận trách nhiệm đánh gía lại kỹ năng nghề của các bạn tốt nghiệp cao đẳng, đại học trên cả nước, chừng nào các bạn đạt chuẩn kỹ năng thì mới được hành nghề. (Giống như sát hạch lái xe).
Hiện nay, người ta đang xây dựng chuẩn đánh giá kỹ năng nghề oto gồm 5 bậc, Các bạn tốt nghiệp cao đẳng được thi bậc 2/5, đại học được thi 3/5. Và các bạn phải qua kỳ thi khó khăn mới đạt được. Và nếu đọc chuẩn đánh giá này, các bạn sẽ thấy những bạn tốt nghiệp đại học mới ra trường rất khó khăn để cạnh tranh với các bạn học Nghề.
Vì thế, các em nếu xem ô tô như một nghề thì nên đi học nghề, còn những em thích nghiên cứu hàn lâm thì nên bước vào giảng đường đại học, vì chỉ nơi ấy mới có thể cung cấp đủ lượng kiến thức cần thiết để nghiên cứu hàn lâm. Tôi hy vọng, các em hãy thận trọng, sáng suốt trong lựa chọn của mình để tránh đi việc lãng phí thời gian và tiền bạc.
Cần nói thêm rằng, các bạn đã trang bị kiến thức đại học, đã lường trước sự khó khăn của nghề và chấp nhận dấn thân với nó. Điều này giống như bỏ thêm vài năm rèn luyện kỹ năng thì các bạn rất thành công về nghề, thậm chí cực giỏi và là “hàng hiếm”. Hiện nay cũng đã xuất hiện nhiều anh em như thế này.
Văn vở nhiều quá cũng không tốt, tôi chỉ mong rằng anh em chọn đúng con đường phù hợp.
Thành viên: Subinamkha_ Diễn đàn OTO- HUI
[…] Học ngành kỹ thuật ô tô – Một góc nhìn của người đi trước […]