(News.oto-hui.com) – Trên cần số hoặc taplo của xe sử dụng hộp số tự động thường có nút bấm O/D (OverDrive). Vậy nguyên lý hoạt động, các sử dụng nút bấm này sao cho hợp lý, chúng ta sẽ làm rõ vấn đề này trong bài viết này.
1. Nguyên lý hoạt động khi nút bấm O/D khi được kích hoạt?
Nút O/D chỉ xuất hiện trên những xe số tự động, thường ở trên nắp taplo hoặc mặt bên của cần số, nơi có thể bấm bằng ngón tay cái.
Trước tiên, chúng ta cần hiểu sơ qua về hộp số, từ đó suy ra nguyên lý hoạt động của nút O/D. Về cơ bản, hộp số tự động thông qua liên kết của các bánh răng, cơ cấu giữ để tạo nên những tỉ số truyền khác nhau, từ đó truyền công suất đến các cầu chủ động.
Vì vậy, tùy theo nhu cầu của tài xế, hộp số được điều khiển từ ECU thay đổi tỉ số truyền để thay đổi ưu tiên giữa mo-men và vận tốc. Cụ thể hơn, tỉ số truyền càng cao, mo-men truyền được càng lớn, vận tốc càng thấp và ngược lại, tỉ số truyền càng thấp thì mo-men truyền được càng thấp những vận tốc lại càng cao. Ví dụ: số 1 là số có tỉ số truyền cao nhất, vì vậy nó được dùng khi lên dốc, khi xe di chuyển từ vị trí đứng yên (khi cần mo-men mlớn), hay khi đổ đèo (tận dụng vận tốc thấp).
Với hộp số sàn truyền thống, số cao nhất có được khi công suất được truyền thẳng từ trục sơ cấp của hộp số đến trục đầu ra. Điều này có nghĩa là tỉ số truyền thấp nhất mà hộp số sàn có thể tạo ra là 1, hay có thể hiểu vận tốc lớn nhất của trục đầu ra hộp số sẽ bằng vận tốc quay của trục khuỷu.
Với nút O/D trên cần số được kích hoạt ON, hộp số tự động có thể tạo ra tỉ số truyền <1. Điều này giúp tốc độ của trục đầu ra hộp số có thể lớn hơn tốc độ quay của trục khuỷu. Nhờ vậy xe có thể đạt vận tốc rất cao mà không tốn nhiên liệu. Ví dụ nếu O/D OFF, với xe hộp số tự động 6 cấp, xe sẽ tự động chỉ chạy các số 1, 2, 3, 4 với 4 là số có tỉ số truyền bằng 1. Còn trong trường hợp O/D ON, xe sẽ có thể sử dụng số 5, 6 để tăng tốc dễ dàng và tiết kiệm nhiên liệu hơn.
2. Cách sử dụng nút bấm O/D và nên sử dụng trong hoàn cảnh nào?
Thông thường trên các dòng xe hiện nay, chế độ O/D luôn tự động được kích hoạt. Trên nắp taplo thường có đèn cảnh bảo O/D OFF, nếu đèn này sáng thì xe đang chạy ở chế độ tỉ số truyền nhỏ nhất bằng 1. Khi đèn này không sáng, xe có thể sử dụng các số có tỉ số truyền <1.
Chúng ta nên bấm O/D OFF khi đang đi xe trong đô thị, ko cần tốc độ quá cao, thường xuyên tắc đường, hoặc khi tăng tốc để vượt xe từ tốc độ thấp hoặc khi lên đèo hoặc đổ đèo không quá cao. Khi này có thể tận dụng lực kéo tốt hơn từ số có tỉ số truyền bằng 1. Trong trường hợp đổ đèo, chúng ta có thể sử dụng nhờ hộp số hạn chế tốc độ của xe mà không cần giữ phanh liên tục, giúp tăng tuổi thọ của phanh hơn.
Khi nút O/D OFF không sáng, tức chưa bấm nút O/D trên hộp số hay bảng tablo, xe sẽ sử dụng toàn bộ số có thể, kể cả những số có tỉ số truyền <1. Nên đặt O/D ON khi di chuyển trên đường cao tốc, nó sẽ giúp tốc độ xe cao hơn mà không tiêu tốn nhiều nhiên liệu. Nếu O/D OFF khi này, chúng ta cần đạp ga sâu hơn và xe sẽ chạy ở chế độ toàn tải, khi này sẽ tiêu thụ nhiều nhiên liệu hơn.
Xem thêm các bài viết liên quan:
- Cách tạo số của hộp số tự động trên xe ô tô
- Hộp số sàn hoạt động như thế nào ?
- Tìm hiểu về hộp số sàn trên ô tô
